In de zomer van 2010 werd Chantal Verburg , Consulent Gebiedsbeheer van Ymere, aangeschreven door een stel aan Kamperzijstraat. Ze hadden de eerste plannen gezien om het landje achter hun huis tot ontwikkelen tot publiek groen. Al jaren speelden er plannen, dat wisten ze wel, maar het duurde allemaal erg lang…. Maar nu ging er toch echt iets gebeuren. De Tuin van Jonker zou als postzegelparkje aan de Haarlemmers worden gegeven.

Zelf hadden ze in 2008 hun huis, liggende aan dit stuk land, gekocht. En ze hadden een stukje van de gemeentegrond in gebruik. De vorige bewoner had medio 2005 de muur achter zijn binnenplaatsje weggebroken en op een klein stukje een soort veranda ingericht van pakweg 4,5 vierkante meter met een berghokje ernaast. Kort na de aankoop had het stel het stuk verder uitgebroken en verlengd tot 11 vierkante meter en het volledig ingericht als terras. Nu zouden de plannen uit 2007 om het land in te richten als een besloten en groene ontmoetingsplek voor de buurt worden gerealiseerd. Niet leuk, hun tuin ging er dus aan. Maar wacht eens even… Toen ze het huis hadden gekocht, had de makelaar ze er toch op gewezen dat het misschien ooit mogelijk zou zijn een stukje land van de gemeente te kopen?

Uit de brochure van de makelaar:

Volgens de Makelaar is het stukje uiteraard NIET mee verkocht en ook de verkoopgegevens uit het kadaster wijzen dat uit. Hoe het ook zij, het stel vond zelf dat ze op een of andere manier recht hadden op een stuk gratis gemeentegrond en ging op zoek naar mogelijkheden om het zich toe te eigenen… En ze wilden er ook nog wel een stukje bij hebben als dat kon. Hoe ze er op kwamen om –ondanks de ontwikkelingen van de tuin en alles onder ogen van omwonenden- te doen alsof er 15 vierkante meter tuin verjaard was (er dus ook nog een flinke strook bij te pikken!) is raadselachtig. Het gaat het voorstellingsvermogen van een sociaal en weldenkend mens te boven.

Ook bij navraag achteraf van omwonenden, vertelden ze liever niet over de vermeende verjaring maar volgde steevast een wat onduidelijk verhaal over dat ze het huis voor heel veel geld hadden gekocht. Blijkbaar een soort vergoelijking achteraf; alsof het moreel verantwoord is dat je de gemeenschap mag benadelen als je zelf denkt een slechte privé-deal gesloten te hebben?

Terug naar 2010… Via Chantal Verburg kwamen hun verhaal bij de gemeente en dus ook hun verzoek een stukje land te verkrijgen … zich beroepend op verjaring (20 jaar).
Ja, succes, kansloos… Zou men zo denken… Maar neen, zeker niet in Haarlem!

Hoe heeft het kunnen gebeuren dat de gemeente hier haar medewerking aan heeft verleend? En nog wel actief door het afgeven van een verklaring geen bezwaar, zie: akte 62814 190?  Het is namelijk helemaal niet nodig om mee te werken of deze verklaring af te geven. De gemeente had ook tegen de verzoekers kunnen zeggen de bewijslast zelf te verzamelen en hiermee naar een notaris te stappen.  Voor een “bevrijdende verjaring” geldt dat het eigendom overgaat na het verstrijken van een periode van 20 jaar van “bezitsdaden”. Juridisch is het simpel. Het feitelijk aantonen van een periode van langer dan twintig jaar onafgebroken bezit, dat bepaalt het eigendom, niet meer, niet minder.

Dat de verzoekers het zelf maar moesten regelen, lijkt ook de aanpak initieel gevolgd door gemeentelijk juriste Elsbeth Molenkamp. Het briefje van de verzoekers aan Chantal Verburg, kwam bij Elsbeth binnen via Anouk Stilma-Clerx, de gebiedsverbinder die de ontwikkeling van de tuin namens de gemeente coördineerde.  Anouk had het briefje op 29 oktober 2010 via de email toegestuurd gekregen van Chantal Verburg omdat woningcoropratie Ymere de inrichting van de Tuin van Jonker op zich had genomen. Op het briefje zelf had Elsbeth aantekeningen gemaakt: “Kunnen zij dit aantonen of weten we dat het zo is? “. En vlak eronder; “meer dan 20 jaar in bezit genomen dan is het verjaard en kunnen de bewoners een verklaring van recht vragen” En daar weer vlak onder: “3:317 lid 2 BW”. Het wetsartikel dat vermeldt hoe een lopende verjaring te stuiten.

Het is opmerkelijk dat er in de tekst van het stel een afspraak genoemd wordt met de in 1993 overleden beeldhouwer Wim Jonker, naar wie het parkje uiteindelijk is vernoemd. Een simpele verificatie bij de zoon van de beeldhouwer –die letterlijk is opgegroeid op het stukje land- had twee zaken doen uitwijzen: de afspraak was nooit gemaakt, en op de bewuste plek hadden kassen gestaan. Gebiedsverbinder Anouk Stilma had sowieso contact met de heer Jonker moeten hebben gezien het gegeven dat een beeldje van zijn vader waarop nog zijn beeldrecht op rustte, geplaatst zou worden …en ze wilde een kopie maken (…om het origineel tegen vandalisme te beschermen. Maar goed, maar een niet al te breed ontwikkelde hotelscholier weet natuurlijk niet veel van beeldrecht… dat is niet erg… maar zij stoorde zich dus ook niet aan collega-ambtenaren die hier wel de expertise hebben.) En Anouk had als coördinator namens de gemeente het trouwens sowieso ook kunnen of moeten weten; de gemeente als eigenaar van de grond had de kassen in 2001 laten verwijderen. In het dossier Tuin van Jonker zit ook een asbestonderzoek van rond die tijd dat uitwijst dat de kassen hier toen nog stonden en plannen en tekeningen… etc.

Nb. Het wetsartikel onderaan de brief gekrabbeld, gaat over het stuiten van verjaring. De gemeente heeft de stuiting klaarblijkelijk niet in gang gezet. Waarom niet? Is er toen niet uitgezocht door de gemeente hoe het zat? Waarom zoiets twee jaar laten liggen?… Of -de kennis was aanwezig bij de gemeente- was bij betrokkenen wel bekend dat van verjaring geen sprake kon zijn?

Het briefje van het stel lijkt geen datum te hebben (al blijft er om onbekende redenen wel vaker detailinformatie hangen in de gemeentelijke systemen als het gaat om WOB-beantwoordingen). Maar het is natuurlijk in reactie op de plattegronden van 21 juli 2010. Deze is uiteindelijk pas door Chantal Verburg doorgestuurd op 29 oktober. (Zie onderstaand de begeleidende mail).

Dus het stel ontvangt twee conceptontwerpen van Ymere op 21 juli en denkt dan “dit gaat verkeerd”, probeert een brutale poging om verjaring te claimen, schrijft een brief aan Chantal Verburg. Chantal zet ‘m door op 29 oktober naar Anouk Stilma van de gemeente en via Anouk komt de mail met de brief bij Elsbeth Molenkamp. Dat is vreemd; er is dus een periode van ruim 3 maanden voorbij gegaan voordat de brief werd doorgezet.

Waarop zo lang gewacht? Is het briefje blijven liggen bij Chantal Verburg? Vakantietijd natuurlijk, maar dat verklaart geen drie maanden. Wat is er gebeurd en waarom is het briefje zo lang blijven liggen? Er lijkt in ieder geval over gesproken. Volgens observatie van bewoners aan de Lange Poellaan heeft het stel herhaaldelijk 1:1-contact gehad met Verburg en Stilma zo rond de inspraakavonden.  Wat ze daarbij zeiden? Dat ze het niet goed konden aantonen? Vertelde Stilma of Verburg dat het volgens het dossier niet verjaard was? Vertelde het stel dat ze dachten dat toen ze het huis kochten het extra stukje tuin erbij hoorde? Alsof het niet vreemd was dat ze als enige in de straat een extra stuk hadden? Of had de vorige eigenaar misschien wel gedaan alsof ze het extra stuk erbij konden kopen en dachten ze daar rechten aan te kunnen ontlenen? Wisten ze dan niet van de plannen? Waarschijnlijk was de strekking niet zozeer dat het verjaard was maar dat ze waren bedonderd door een verkopend makelaar, zoals Chantal Verburg –ondanks de kennis van de claim op vermeende verjaring- en de gemeente later aan omwonenden voor zou houden bij de eerste vragen waarom en hoe dat stukje land nu in eigendom van het stel was gekomen.  Hoe het ook zij; andere omwonenden werden niet van de inhoud van de besprekingen op de hoogte gebracht, en twee jaar later, op 19 juni 2012 keurde het college van B&W het definitieve ontwerp goed dat met inspraak van de buurt was ontwikkeld.

Tot zover lijkt de zaak dus ordentelijk te verlopen. Het stel kon de verjaring niet aantonen, er is op de inspraakavonden niet over gesproken, en het ontwerp houdt er dan ook terecht ook geen rekening mee. Een valse claim, aardig geprobeerd. Gemeente gaat er niet in mee. Jammer, joh.

Totdat het stel de zaak –vlak na de goedkeuring van het definitieve ontwerp; zou daar op gewacht zijn om op de inspraakavonden niet met het verhaal te hoeven komen?- weer onder de aandacht bracht van Anouk Stilma en Elsbeth Molenkamp, ditmaal via Manon Stiemer, commercieel beheerder bij de afdeling Vastgoed. Manon –die zoals later bleek met een collega ter plekke was geweest om foto’s te maken en het land na te meten- had toen al een aantal malen contact gehad met het stel. De grootte werd bij een meting in 2011 waarschijnlijk wat ruim geschat op 11,76m2. Maar of het nu 10, 11 of 12 m2 was, het is opmerkelijk dat later 15m2 bij de notaris werd overgedragen en 16m2 werd gepakt.

Afgezien van het gerommel met de afmetingen… Wat is er dan verder die tussenliggende twee jaar gebeurd? In twee jaar tijd heeft het stel klaarblijkelijk niet kunnen aantonen dat er van verjaring sprake is. En waarom komen ze er nu dan opeens na het definitieve ontwerp weer mee?  Alarmbelletjes rinkelen. Verder moet de tekst voor iemand met kennis van de situatie de nodige vraagtekens oproepen. De genoemde overbuurman aan de Lange Poellaan is zelf (overigens een terechte) een claimer van verjaring; hij huurde het stukje land absoluut niet van de gemeente, zoals de tekst hierboven vermeld. Alarm bellen rinkelen. Wel huurde hij het huis waarin hij woonde van Ymere die zijn claim op verjaring niet overnam. En het bezit van de grond werd helemaal niet door de gemeente toegestaan; er liep vanaf 2005 diverse ontzettingsprocedures.  Het kan niet anders dat Anouk Stilma hiervan uitstekend op de hoogte was; tegen de zin van deze overbuurman in en onder protest van een aantal omwonenden werd zijn schutting weggehaald, zijn tuin ontmanteld en zijn coniferen gerooid.

Dit is het verhaal dat zo ongeveer duidelijk werd na beantwoording van een WOB-verzoek van 6 augustus 2013. Deze beantwoording geschiedde uiteindelijk op 1 februari 2014 per cc van de email door toenmalig medewerker van de afdeling Vastgoed, Roland Schreuder. De stukken waren bewerkt met de witkwast; ook neutrale aanduidingen als “Tuin van Jonker” en menig naam van ambtenaar waren weggelakt. Wat er verder gebeurde tussen het laatste briefje en het passeren van de verklaring van geen bezwaar bij Notaris J.C. Cloeck was initieel  onduidelijk… Totdat er opeens in een krantenartikel werd gesproken door de gemeente dat er twee getuigen waren die de verjaring van het stel bevestigden.

Dat is opmerkelijk; de gemeente had het er tot dan aan toen nooit over gehad. Afdelingshoofd Vastgoed, Jelle van Wier, beweerde uiteindelijk valselijk in een bezwaarzitting dat de getuigenissen later gevonden zouden zijn en uit vrije wil zouden zijn nagestuurd, terwijl hij later ook nog beweerde dat ze niet zouden zijn vrijgegeven wegens privacy redenen… Maar bij eerdere besluitvorming hier totaal geen sprake van was. De getuigenissen zaten al die tijd in mailbox van juriste Elsbeth Molenkamp die intern haar collega’s voorhield dat wegens de totale onduidelijkheid hoe het had kunnen gebeuren,  zolang er geen bewijslast was, er juridisch geen zaak lag.

Het verhaal van Van Wier? Nagestuurd of toch over besloten? Het één is twijfelachtig, het andere is zeker niet waar. Het is duidelijk dat hier zaken achtergehouden zijn; vraag is in hoeverre er achtergehouden is voor collega’s en in hoeverre ze meededen met de cover-up. Van Wier deed in ieder geval mee door dit zo te beweren ten overstaan van de cie. Beroep- en Bezwaarschriften! Het kostte een van de omwonenden nogal wat moeite en nog maanden extra met bezwaren en beroepen, maar uiteindelijk werden de “getuigenverklaringen” toch verkregen. De verdere communicatie en overwegingen tussen 26 juni en een (nog niet) openbare email van Elsbeth Molenkamp, zouden ofwel verloren zijn gegaan… of werden bewust door de gemeente in de la gehouden? Dat laatste blijkt overigens klip en klaar uit een nieuw WOB-verzoek dat is beantwoord in mei 2015!

Dit briefje  lag er blijkens de correspondentie vlak voor de kerstdagen in 2012. Opmerkelijk is dat eerder er werd gesproken van “ruim 20 jaar”, en nu dus blijkt dat het slechts krap 20 jaar is. Sterker nog; in 2010 zou het dus volgens dit bericht dus niet verjaard zijn. Een sirene gaat loeien.

Vijf minuten na ontvangst van het briefje laat mw. Molenkamp weten dat de verzoekers een notaris mogen uitkiezen. Kennelijk is het allemaal in orde bevonden?


Even terug naar de “bewijslast” . De ene handtekening is van een met het stel bevriend buurman, de andere handtekening is van de eerder genoemde mijnheer aan de Lange Poellaan die wegens zijn eigen verjaringszaak goede redenen heeft de gemeente hier tegen te werken. Opmerkelijk is wederom het ontbreken van een header en een footer; het is gezien de zichtbare vouw in de brief zeer waarschijnlijk dat tenminste een koptekst in de kopieermachine van de gemeente is blijven hangen. (Verzoeken om deze informatie bij de gemeente heeft doorgaans weinig zin. Een nieuw WOB-verzoek, een bezwaarprocedure en eventueel een beroep bij de bestuursrechter zijn meestal nodig alvorens de gemeente dit soort omissies wil herstellen). Verder moet hierbij natuurlijk opgemerkt worden dat de gemeente vraagt om de verjaring aan te tonen, terwijl ze zelf natuurlijk beschikking had over verschillende stukken informatie en informatiebronnen die bij raadpleging het tegendeel zouden uitwijzen. Opzet?

Oordeelt u zelf. Elsbeth Molenkamp aan de verzoekers op 5 november nadat ze een advies had afgegeven:

Elsbeth Molenkamp een dag later, -kennelijk krijgen collega’s met privézaken een ander soort behandeling dan burgers, zie bijvoorbeeld een voorbeeld van een waarschijnlijk geval van verjaring aan de Houtmarkt die bezitters onvoldoende konden bewijzen-:

Anouk Stilma toonde zich op 8 november aan Manon Stiemer als vastberaden over de overdracht. We gaan het overdragen hoor… Niet: is de claim nu al getoetst/terecht of…?:

Manon Stiemer toonde zich niet al te slim, en bleek de eerdere meting glad vergeten:

Gelukkig kwam Gerard met de opmerking dat de collega’s, de landmeters van Geoinformatie aan de slag moesten voor de definitieve opmeting. Geen enkele aanwijzing dat daar verder iets gebeurd of getoetst is. Heeft Stiemer de afmetingen telefonisch opgevraagd hebben bij de verzoekers of is er gewerkt met een ruwe schatting op basis van een luchtfoto..

En werden dus, terwijl het al een zekere zaak leek en er kennelijk geen nadere toetsing nodig werd geacht, de twee handtekeningen pas aangeleverd:

Was de inconsistente en magere bewijslast genoeg voor de gemeente om mee te werken aan de grondoverdracht? Neen, natuurlijk niet, dat geeft de gemeente achteraf ook wel toe. Hier zou de “fout” zijn gemaakt. Niet goed gecontroleerd? Waarschijnlijker is helemaal niet gecontroleerd; dossieronderzoek, navraag bij omwonenden of het opzoeken van een luchtfoto… Een half uurtje werk was afdoende geweest.
De heer Schreuder, de medewerker van vastgoed belast met de behandeling van de vragen van de omwonenden, op 27 september 2013, kon er ook niet veel meer van maken dan het volgende:

Wat die fout dan precies was en hoe het dan toch heeft kunnen gebeuren? Toelichting bleef ondanks vragen uit. Uiteindelijk  kwam de gemeente –Jelle van Wier- met een soort van antwoord dat omwonenden via de reactie van de Nationale Ombudsman moesten vernemen:

In het dossier is het dus niet terug te vinden hoe men de “fout” heeft gemaakt. Maar waarom niet vragen aan mw. Stilma en mw. Molenkamp? Het lijkt er eerder op dat de gemeente gewoon niet wil vertellen wat hier aan de hand is. De betrokken medewerkers moeten, ondanks gebleken selectieve vergeetachtigheid, het meeste echt nog wel weten of kunnen reconstrueren. En let op wat Van Wier zegt: gebruikelijk is luchtfoto’s te checken.  Waarom is dat dan niet gebeurd? De indruk die hij wekt is dat dát niet kon. Evenwel, het archief is pas eind januari 2013 verhuisd. Kortom, de foto’s hadden allemaal gecheckt kunnen worden vanaf de eerste claim in 2010, tijdens de hernieuwde aandacht in oktober-november 2012 toen het besluit genomen werd hier aan mee te werken, en zelfs toen de handtekeningen al binnen waren tot en met eind januari 2013. En dan nog, alle foto’s van na 2005 waren gedigitaliseerd en waren gewoon zelfs toen nog beschikbaar en hadden ook opmerkelijke afwijkingen moeten laten zien. Kortom, het verhaal is ten eerste niet waar, en zelfs als het waarachtig zou zijn, is het niet het echte verhaal, het rammelt het aan alle kanten.

En hoe kan het dat bij de verklaring van verjaring die de gemeente afgaf 15m2 werd geclaimd, terwijl er 11,x meter was nagemeten. Er waren zelfs nog foto’s gemaakt.

Claim:

En dat voor een huis van 4,55 meter breed! Om de 15 meter te realiseren is uiteindelijk dieper ingestoken.

Aangepast ontwerp van tuin architect Miek Witsenburg d.d. 15 november 2012 ging overigens nog uit van de pakweg 11m2, te zien aan de schuinvormige west-kant en de nog enkele deur aldaar geplaatst (uiteindelijk werd het dus groter en moest het hele paden verloop worden opgeschoven):

Overigens had het aangepaste ontwerp voor een aantal buren vervelende gevolgen daar zij niet meer op een verhard pas aangesloten zouden worden. Uiteindelijk viel dat wel mee omdat de projectleider van Ymere zich weinig stoorde aan het ontwerp en hier toch tegemoet kwam aan de wensen van omwonenden.

Dan een interessant punt: waarom staat het volgende in de verklaring van de gemeente? (die overigens zelf helaas geen datum kent):

Waarom de voorwaarde dat de akte binnen 3 maanden gepasseerd moet zijn? Is de verjaring anders niet meer geldig? Waarom de haast om dit kadestraal in te schrijven? Hoopte men hiermee protesten uit de buurt te kunnen ondervangen door ze omwonenden voor een schijnbaar fait accompli te stellen? Het heeft ieder geval de schijn van: doe het snel anders werken we er niet meer aan mee.

De akte passeerde op 26 april 2013 bij de notaris JC Kloeck, ook bekend van de klimop fraudezaak, terwijl het stel ondertussen snel de oude schutting had afgebroken en begonnen was een groter stuk af te zetten. Hierbij groeven ze land af en stuitte ze op asbest; een gevaarlijke situatie die ook tot nodige bezorgdheid en ergernis van de buren zorgde. Uiteindelijk heeft de gemeente ervoor gezorgd dat de brokken asbest die open en bloot waren komen te liggen achter de huizen van de buren, werden verwijderd.

Dat de gemeente wat tijd nodig heeft een onterecht stuk land dat al overgedragen is, terug te vorderen, is begrijpelijk. Dat ze een uitbreiding onder ieders ogen duldt, tart het voorstellingsvermogen van elk weldenkend mens. Verschillende buurtgenoten maakten dan ook gewag van deze uitbreiding bij de gemeente. Hieronder bijvoorbeeld een getuigenis van bewoners aan de Lange Poellaan; er wordt verwondering uitgesproken over het feit dat landjepik van sommige omwoners wél wordt bestreden door de gemeente, terwijl de gemeente aan dit andere, recente, brutale en openlijke geval geheel niets deed.

Opmerkelijk is ook de rol wederom van Anouk Stilma, die dus aan iedereen die met het verhaal kwam, zelfs lang nadat de aap uit de mouw was gekomen, doodleuk vertelde dat het allemaal wel goed zat en dat ze de situatie volledig onder controle had (zou ze een goede beoordeling en een prestatiebonus hebben gekregen voor het doordrukken van de Tuin van Jonker? Ymere was zwaar geïrriteerd door de vele vertragingen, en in interne mailwisselingen heeft Molenkamp het over “druk” die op haar werd uitgeoefend inzake de realisatie van de Tuin van Jonker… Hoezo druk en door wie?) :

Die druk dan? Ja, Elsbeth Molenkamp voelde die wel… Maar wat heeft een gemeentelijke jurist te maken met een jaarplanning van Ymere? Was Anouk Stilma hier bezig de boel te manipuleren?

Uit een mail van een accountmanager Ciska Smits (tijdelijk vervanger van Roland Schreuder) van de gemeente naar een andere omwonende, email 26-7 (na een recente nieuwe nameting, terwijl al op 22 mei de gemeente al een nameting van precies dezelfde situatie had gedaan):

Eigendom van 16m2 veranderde dus, omdat deze gemeentegrond verkocht zou zijn door een verkopend makelaar. En hoe weet de gemeente nu weer hoe de verkopend makelaar de zaak heeft verkocht? Elke NVM-makelaar verkoopt toch alleen kadastraal eigendom? Opmerkelijk dat makelaars in Haarlem kennelijk de bevoegdheid hebben openbare ruimte te verkopen. Natuurlijk was het niet waar. Waarom zo’n raar verhaal verzonnen is, is onduidelijk, maar het leugen bleek al eerder en comité te zijn afgestemd:

Afdelingshoofd Jelle van Wier vond het dus kennelijk ook prima om hier de Haarlemse burgers in de zeik te nemen!

Email 30 juli 2013:

Ten eerste: wat is de logica om iets voor een tweede keer na te meten en te vergelijken met iets, terwijl opgetreden diende te worden tegen de gehele claim op verjaring? En waarom is het alleen makkelijk optreden bij afwijkingen?
Die twee nametingen hebben dus als kennelijk doel gehad om het extra stuk dat het stel in april inpikte te bestrijden. Als deze extra meters niet zouden kloppen met de kadastrale inschrijving, dan had de gemeente klaarblijkelijk wel iets aan de extra meters willen doen. Hiermee sprak de gemeente impliciet gelijk al uit niets te willen doen aan de 11,76m2.

Het kwaad was al geschied; de tekening met 15 m2 van het stel was – klaarblijkelijk door de gemeente- ongezien aan de verklaring van de gemeente gevoegd, en ten tijde van het passeren van de akte lag de oude schutting al in stukken verspreid (erg netjes ging het stel niet om met hun grof vuil) over de Tuin van Jonker. Zonder de eerdere nameting te raadplegen hadden betrokken ambtenaren ingestemd met een frauduleuze constructie van verjaring. En nu waren ze er nu achter gekomen dat ze (ook hier) bedrogen waren door het stel. Onder ogen van de buurt en alle betrokkenen van gemeente en Ymere was niet alleen onterecht geclaimd maar ook nog eens extra land “gestolen’! Was ook de bedrieger bedrogen? En kan het brutaler?

En ten tweede: dus tegen de meldingen van omwonenden in en zonder enige logica en verklaring en ondanks raadpleging van betrokken collega’s, refereerde de gemeente -net als Chantal Verburg van Ymere- aan het verhaal over een fout van de makelaar. Waarom? De enige voor de hand liggende reden?Ze dachten dat -ook- dit leugen de waarheid was!
Het ligt misschien wel het meest voor de hand; Stilma, Verburg, Stiemer, Molenkamp… Ze hadden zich allemaal in de luren laten leggen door een zielig verhaal en waren in de leugens getrapt van het stel. En dus hebben ze wegens oneigenlijke sympathie voor het stel meegewerkt aan een constructie waarvan ze eigenlijk wel wisten dat die niet klopte… Een fout bij een verkoop van een huis of iets dergelijks op eigen ambtelijk initiatief compenseren met publieke grond? Hoe dat juridisch te kwalificeren? En wat er van te vinden dat dit zonder overleg met andere omwonenden en buiten de inspreekavonden om gebeurde? Was het niet netjes geweest om even met de omwonenden weer naar het definitieve ontwerp te kijken en de aanpassingen te bespreken? En misschien te kijken of andere omwonenden ook meewilden doen in het verdelen van de grond en het verwerven van een stukje tuin?

Maar dan nog; wat is de logica? Waarom, als iedereen begrijpt dat het niet zo werkt, dan toch het verhaal van de fout van de makelaar vertellen tegen omwoners vertellen die je erop wijzen -en zelfs met bewijslast komen- dat van verjaring geen sprake kan zijn? Terwijl je weet dat het stukje land is overgedragen op basis van verjaring? Hoopten de dames zo ook sympathie te kweken bij de melders voor het geval van het stel? Of lag de motivatie meer in het verborgen houden van de hun rol in het opzetten van de valse verjaringsconstructie? Elsbeth Molenkamp en Anouk Stilma -net als Chantal Verburg van Ymere- precies wisten hoe de vork in de steel zat. En ook account manager Ciska Smits en afdelingshoofd Jelle van Wier wisten al die tijd van af; de de overdrachtsakte met de tekening wordt in interne de emailcorrespondenties genoemd.

NB. Er werd in deze zaak een beroep gedaan op bevrijdende verjaring (20 jaar bezit). Een tweede vorm van verjaring is de “verkrijgende verjaring”; daarvoor moet je aan tonen dat je een stuk land ter goeder trouw 10 jaar in bezit hebt. Waarom is daar geen beroep op gedaan als men zo in het verhaal van de fout van de makelaar geloofde?  

Terzijde, zelfs niet ingevoerde ambtenaren hadden al snel omwonenden al kunnen uitleggen dat het om verjaring ging. Zie onderstaande screenshot uit gemeentelijk systeem:

Uiteindelijk hebben omwonenden zelf door verder door te vragen bij het kadaster (akte 62814 190) moeten uitvinden dat er een claim op verjaring lag! Maar hoe kon het nu? En wat ging er tegen gebeuren. Toen op 20 augustus:

Kortom, expliciet is over deze zaak met Elsbeth Molenkamp, Ingrid Hamer (de nieuwe gebiedsverbinder) en Anouk Stilma (voorgangster) overlegd. En daarna is op 26 augustus is de zaak besproken door de account manager van de gemeente met Elsbeth Molenkamp en een van de omwonenden. Hierbij kreeg de omwonende te horen dat niet bekend was wat er precies was gebeurd, en dat dat allemaal uitgezocht moest worden; dat de stukken wegens reorganisaties waarschijnlijk ergens onder in een verhuisdoos lagen. Dat is kwalijk; de precieze aard en toedracht van de overdracht was al die tijd bij Elsbeth Molenkamp bekend. Ze had zelf de akte opgesteld. Volgens de mailwisseling was de akte bekend bij de accountmanager toen ze het leugen over de fout van de makelaar vertelde. En alle relevante stukken die bij beantwoording van de WOB-vragen zijn aangetroffen komen uit de mailbox van Elsbeth Molenkamp; toch zweeg zij in alle talen. Zo vertelde ze later aan een collega die de WOB-stukken wat mager vond en ook niet begreep dat er niet meer was:

En waarom stelde zij, bij een gesprek in augustus 2013 met een van omwonenden waarbij het WOB-verzoek ter sprake kwam en met foto’s de valsheid van de claim werd aangetoond, zich voor onder haar meisjesnaam, Schoute? Het was maar gelukkig dat ze klant van de maand werd bij Lubbers Wonen, anders was haar dubbelspel alhier de omwonenden misschien nooit opgevallen.

En wat te denken van haar positie om verder te adviseren over eventuele opvolgende juridische stappen. Kan men conclusies trekken uit het feit dat ze negatief adviseerde, terwijl juridisch -zowel civiel, als straf- en bestuursrechtelijk- een scala van opties openstond om de valse verjaring te bestrijden en het land terug te nemen?

En net als Molenkamp, had ook Stilma toen de kans om iets te doen aan de “fout” waar ze op was betrapt. Waarom vertelde ze niet van de verjaring en hoe het was gegaan? Waarom nam ze niet haar verantwoordelijkheid en spande ze zich niet in haar “fout” enigszins te herstellen? En als het geen kwade opzet was, waarom niet uitleggen wat ze dan goed vond aan deze opzet … want per ongeluk gaat dat echt niet een uitgebreide juridische verklaring opstellen en afgeven!

In plaats van openheid van zaken te geven en de zaak op een vlotte manier op te lossen, volhardde de gemeente in het onnodig zetten van vraagtekens bij de mogelijke juridische stappen en bij de bewijspositie, ondanks diverse aangedragen foto’s en getuigen. Er waren foto’s waaruit blijkt dat in 2004 (datum vastgelegd met APS) er nog enkele afzetting was en waarbij de seriële uitbreidingen goed te zien en in te schatten zijn.

Afgezien van alle foto’s en getuigenissen van omwonenden en afgezien van de vraag waarom de gemeente zich zoveel moeite heeft getroost in andere gevallen vermeende verjaring en landjepik te bestrijden… Hoe bestaat het dat ze dan dit stukje over het hoofd hebben gezien?

En het was allemaal volstrekt niet nodig! Want even terug naar het gebruik om claims op verjaring te checken aan de hand van luchtfoto’s . Hieronder een luchtfoto uit de gemeentelijke collectie uit 1998. Voor 22 januari 2013 beschikbaar in eigen archief, en vanaf pakweg maart 2013 bij het Noord-Hollands Archief. Een van de omwonenden heeft deze eigenhandig bij het archief opgezocht. Toegegeven, het was voor iemand die niet zo bekend is met het gemeentelijke “dozensysteem” even een half uurtje uitzoekwerk. En ja, navraag wijst uit dat deze foto in 2013 en 2014 periodiek gedurende een paar weken misschien wat minder beschikbaar is geweest wegens indexering.

Maar goed, zelf als deze met geen mogelijkheid op te vragen zou zijn geweest, dan was er nog tal van ander materiaal beschikbaar. En zoals al gezegd:ook bestudering van de foto’s uit 2005 en 2007 hadden noemenswaardige afwijkingen moeten opleveren!

En onderstaand de stukken die uiteindelijk in het dossier Tuin van Jonker is aangetroffen (kassen nog duidelijker zichtbaar). De kleurenfoto is gek genoeg uit de jaren ’80; bij opvragen van foto’s lijkt bewust te zijn gevraagd door medewerker Mariska van Houten naar niet relevante foto’s. Zeer wel mogelijk om intern de bewijspositie zwakker voor te stellen dan hij is.

Maar deze tekening was in ieder geval al de hele tijd aanwezig in de dossiers van de gemeente. De kassen waar Wim Jonker zijn atelier hield; duidelijk ingetekend in asbest onderzoek 2001:

Naast de tekeningen plannen, facturen en vervuilingsrapporten waaruit blijkt dat de kassen er tot april 2001 hebben gestaan.
Kortom, er blijkt nergens uit dat de gemeente überhaupt een check heeft geprobeerd te doen op de verjaring. Waarom zou dat zijn? Is dat omdat het niet nodig was? Men toch wel wist hoe het zat?

Ondanks de vele vragen die blijven, is de kern van de verklaring van geen bezwaar duidelijk. Gemeenteambtenaren hebben op oneigenlijke gronden meegewerkt aan een onrechtmatige constructie van grondoverdracht op basis van een valse claim van verjaring. Men wist of had in ieder geval kunnen en moeten weten dat deze claim ongegrond was.
De een noemt dit corruptie, de ander bedrog of misschien het medeplichtigheid aan het opzetten dan wel uitlokken van fraude. De gemeente echter noemt het een “foutje” waarvan niet precies meer te achterhalen is wat er is gebeurd…