Een wijsheid van de koude grond luidt: er bestaat niet zoiets is als één waarheid. Een uitspraak waarmee wordt bedoeld dat elk mens er zijn eigen lezing op na houdt van de werkelijkheid. Observaties worden door middel van selectie en met persoonlijke kleuring gekneed tot een bepaald beeld. En het beeld van de één kan erg verschillen van het beeld van de ander. Als het gaat om sterk verschillende lezingen van de waarheid op basis waarvan men mag concluderen dat een van beide partijen de kluit belazert, is het daarom van belang om na te gaan of er een objectief beeld van de waarheid kan worden vastgesteld aan de hand van beschikbaar feitenmateriaal. Dit heet waarheidsvinding. En wat we vinden, beschrijven we in een feitenrelaas.

Het lijkt erop dat de heer Cassee deze wijsheid eind januari 2014 ook in pacht had. De vraag is in hoeverre hij zijn wijsheid heeft uitgedragen richting zijn ambtenaren. Bij hen lijkt namelijk de stelling te hebben postgevat dat het gegeven dat er niet zoiets is als dé waarheid, betekent dat men zelf vrijelijk een extra waarheid mag creëren. En wel een gefingeerd beeld waarbij niet precies meer valt te bepalen wat nu waar is en wat niet.

De heer Cassee was natuurlijk een gewaarschuwd man. In de acht maanden dat deze zaak al liep, was er hoegenaamd niets gedaan aan waarheidsvinding. Toen bleek dat in ieder geval een van de omwonenden, de directe buurman, niet zomaar afdroop, was alles gericht op een vlucht naar voren. De zaak zo snel mogelijk afdoen door een stukje gemeentegrond er tegen aan te gooien. Roland Schreuder had zelfs de beantwoording van het WOB-verzoek laten sloffen in de hoop ervan af te komen als hij een dealtje kon sluiten over een stukje land. Dat daartoe een officieel vastgesteld ontwerp nog een keer op oneigenlijke wijze moest worden aangepast, was natuurlijk een ander verhaal. Daar zou je nog wel van kunnen zeggen dat het tot bepaalde bedragen tot de tekenbevoegdheid van de afdelingshoofden van de gemeente behoorde om collegebesluiten “bij te stellen”, ofschoon de tekenbevoegdheid er natuurlijk in eerste instantie voor bedoeld is om kleinere zaken buiten het college af te handelen, niet om collegebesluiten te muteren. Later is daar door Jelle van Wier over verklaard:

Het verhaal aan de omwonenden was helder. Eerst de feiten op een rijtje. Pas dan als de waarheid was gebleken, kon het stel tot een spijtoptie worden bewogen. Of wethouder Cassee nu echt van plan was om dit zo aan te pakken, of dat hij toch zijn eigen plannetje wilde doordrukken en het heikele geval over de gemeenteraadsverkiezingen wilde heen tillen… Het laat zich raden.

Zijn bestuursassistente, Claudia Tempelman was in deze periode het aanspreekpunt voor de omwonenden. Maar de uitvoering van de waarheidsvinding werd belegd bij… Roland Schreuder. Dit onder protest van de buurman, die inmiddels zijn gebrek aan communicatie, zijn laksheid, zijn botheid en het traineren van de beantwoording van de WOB-vragen meer dan beu was. In ieder geval maakte de buurman zich dusdanig, ernstige zorgen dat hij paar dagen verlof nam om zelf een steentje bij te dragen.
Zo legde hij contact met de zoon van Wim Jonker, die een getuigenis aflegde. (Uiteindelijk via WOB-verzoek verkregen.. En nee, mijnheer Schreuder, hij was niet bevriend met en zelfs voor die tijd totaal onbekend bij de omwonenden):

Ook vond hij de verkopend makelaar bereid een toelichting te geven. Deze vertelde niet meer te hebben verkocht dan kadastraal was opgegeven en leverde de verkoopbrochure aan bij de gemeente. Uit de brochure bleek dat er slechtst en nadrukkelijk gerefereerd was aan de mogelijkheid dat de kopers het stukje land nog extra zouden kunnen kopen.

Hij vroeg luchtfoto’s op bij een commercieel bedrijf, helaas waren deze tamelijk slecht van kwaliteit om volledig uitsluitsel te geven, maar de twee recente uitbreidingen waren wel te herleiden.

Hij stuurde de contactgegevens van de vorige bewoner aan de gemeente door. Gegevens van mensen aan de Lange Poellaan die konden getuigen werden doorgegeven. Een schriftelijke verklaring werd naar wethouder Cassee gestuurd;  twee van de omwonenden waren er in 2004 komen wonen en hadden de eerste uitbraak ook meegemaakt; medio 2005 getuigden ze. Dat past bij de feiten. Gezien de foto uit juni 2004 die bewijst dat er toen nog geen uitbreiding was en de luchtfoto’s die laten zien dat er in 2005 al iets van een afbakening zichtbaar was.

Alles werd gestuurd naar Claudia Tempelman en Roland Schreuder. Daarnaast vroeg de buurman herhaaldelijk of hij het feitenrelaas mocht beoordelen; een vraag waar simpelweg niet op werd gereageerd. Dat is vreemd…

Enigszins vertrouwen gaf wel dat in die tijd een stagiair werd gevraagd hier mee te helpen. Een vlotte studente met enige doortastendheid en communicatief een licht vergeleken bij veel van de zittend ambtenaren. Ze gaf er in ieder geval blijk van zich in het aangedragen materiaal te willen verdiepen, ze stelde goede vragen en zij is waarschijnlijk degene die in het gemeentelijk dossier de bewijsstukken vond van het asbestonderzoek uit 2001, waaruit ook het bestaan bleek van de kassen. Achteraf heeft ze via-via aan een van de omwonenden trouwens nog wel nog laten weten dat ze de zaak ook maar in haar maag gesplitst had gekregen en dat ze ook vond dat het hier niet netjes aan toe was gegaan.

Minder vertrouwen gaf een bericht van iemand die destijds veelvuldig contact had met de gemeente en Ymere over de ontwikkeling van de tuin van Jonker en op 7 maart 2013 met de volgende inside-informatie kwam van een projectleider. De “puist” zou blijven want de gemeente had geen zin om juridische kosten te maken:

Dat wijst natuurlijk richting de mogelijkheid dat wethouder Cassee hier de omwonenden bewust aan het lijntje hield en gewoon even rust wou tot na de gemeenteraadsverkiezingen…

Dan is natuurlijk de grote vraag hoe het feitenrelaas er uiteindelijk uit zou komen te zien onder aansturing van een wethouder die hier… laten we het maar voorzichtig uitdrukken… halfslachtig inzat.

Opmerkelijk is dat het “feitenrelaas”een krabbeltje lijkt dat de heer Schreuder snel, de week na de opdracht van wethouder, in elkaar heeft geflanst waarbij hij vergeten is de verder aangedragen feiten in te vullen. Hij gaat hoegenaamd helemaal niet in op de vragen of er nu wel niet sprake was van verjaring en zo nee of dat ter kwader trouw was. Waarom is het feitenrelaas niet verder uitgewerkt met het aangetroffen materiaal en de getuigenissen. Waarom is de uitwerking stopgezet op 7 februari, terwijl de stagiaire en de buurman nog van allerlei zaken aan het uitzoeken waren? Van de relevante feiten is NIETS terug te vinden.

Lees hier het feitenrelaas.

Alles lijkt erop dat rond die tijd is besloten de feiten als onbelangrijk te verklaren en een bepaalde oplossingslijn te kiezen? Had dat te maken met de ontdekking van het “dubbelspel” van Elsbeth Molenkamp-Schoute?

Achteraf blijkt dat weldegelijk er ook na 7 februari wat activiteiten zijn geweest om iets meer boven water te krijgen. Hier bijvoorbeeld door Jelle van Wier en Mariska Houten van Reijn, een ZZP’er die ondernemers ondersteunde, maar onbekende redenen door Vastgoed is ingehuurd en op deze zaak gezet en nu ook adverteert met overheidsondersteuning. De WOB-stukken lijken hier overigens hier behoorlijk wat mails te missen…

De kritiek op Elsbeth loopt intern in ieder geval op. Waar zijn de stukken?:

En waarom zoek je niet even na?:

Maar Elsbeth kan zich nauwelijks meer iets herinneren en het zegt haar allemaal niets. Wel is ze er van overtuigd dat de valse verklaring er eigenlijk niet meer toe deed… Daarmee wijst ze richting Vastgoed, Manon Stiemer, maar nergens in de WOB-stukken is te vinden dat zij ook maar iets getoetst heeft:

Ook Schreuder heeft ondanks zijn eerder geconstateerde laksheid wel wat geprobeerd toe te voegen.. Maar alles wat Roland aanraakt, lijkt te verzanden door … Incompetentie? Of was het inmiddels kwade wil? Schreuder heeft in ieder geval nog wel even contact opgenomen met vorige eigenaar van het huis van het stel. Deze weet het niet heel precies meer wanneer en schat de afmetingen ook erg ruim (bijna 10m2 ipv 4,5m2 met een schuurtje), maar het bevestigt wel dat hij zelf heeft uitgebroken (hij denkt zelf in 2001). Jammer dat Schreuder niet even doorvraagt over wat specifieke zaken, zoals de aard en vorm van de uitbraak en de situatie bij verkoop, en over de aangetroffen foto’s uit 2004 en 2007 etc. Maar goed, ook deze verklaring sprak de kern van het verjaringsverhaal van het stel radicaal tegen.

Waarom vroeg Schreuder eigenlijk niet door? En er gebeurt nog wat raars, want waarom vragen Roland en Mariska nu naar  foto’s uit 1980-85 (terwijl volgens latere verklaringen van Jelle van Wier aan de Nationale Ombudsman de luchtfoto’s nog steeds niet beschikbaar zouden zijn). Misrekenen ze zich 10 jaar of doen ze dit bewust? En waarom vragen ze niet naar wat er nog meer beschikbaar is tussen 1980 en 2005? Zo hadden ze de luchtfoto kunnen vinden uit 1998 die uitsluitsel geeft.

Zijn ze hier nu bewijslast ten aanzien van de waarheidsvinding dusdanig aan het selecteren dat er nog gerede twijfel mogelijk is over hoe het nu echt zit?

Op 18 maart ligt er wel nog een interne memo van Vastgoed aan Cassee. Hierin worden wel de verklaringen van de vorige bewoner en de getuigenis van Jonker jr. wel genoemd, maar worden niet verder in de relevante context geplaatst. Het is een verwarrend stukje omdat geen onderscheid wordt gemaakt tussen de bij woning horende binnenplaats/patio het ingepikte stuk land. Een tekeningetje erbij en een paar door de buurman aangedragen foto’s hadden in ieder geval niet misstaan. Opmerkelijk is wel dat er expliciet wordt gerefereerd aan de twee getuigen. Kennelijk heeft Elsbeth Molenkamp uiteindelijk de valse getuigenverklaring dan toch maar prijsgegeven. Maar let wel, dit klaarblijkelijk zonder daarbij terug te komen op eerder advies dat juridisch de zaak zonder deze bewijslast moeilijk lag!

In ieder geval blijkt ook uit het dit memo dat van verjaring geen sprake is. En als Cassee scherp had gelezen en misschien iets doorgevraagd, had hij ook wel mogen concluderen dat het stel ter kwader trouw had gehandeld. Maar of hij de betekenis helemaal heeft begrepen? Zonder de context en bij ontbreken van het overige relevante feitenmateriaal, is het wel wat moeilijk te zien. Maar het is sowieso zeer twijfelachtig of de feiten er toen nog toe deden. Waarschijnlijker is dat Cassee zijn plan al lang had getrokken.

Op 23 maart hingen het stel aan de Kamperzijstraat 5, lampionnetjes op in hun tuin. De buurman belde maar eens met Claudia Tempelman om te informeren of het eind februari beloofde inkeergesprek inmiddels al had plaatsgevonden. Toevallig! Tempelman vertelde dat dit inderdaad net gebeurd was. Een oplossingsrichting was in zicht. Wethouder Cassee had op eigen initiatief een voorstel gedaan. Wat deze was, wilde ze niet vertellen, maar wilde de wethouder met alle omwonenden in een groepsgesprek gaan bespreken.

Hoe kan dat nou? Een inkeergesprek heeft toch maar twee mogelijke uitkomsten? Of een: ja, sorry, we zitten fout en geven terug. Of een middelvinger en we zien elkaar voor de rechter?
Nee, zei Tempelman, het was allemaal niet haalbaar gebleken en dit was om te voorkomen dat we straks met lege handen zouden staan. Dat was vreemd… Met alle foto’s en getuigenissen? Hoe is dat mogelijk? Maar ze deed valselijk voorkomen alsof er nog gerede twijfel bestond bij de bewijspositie. Een politieke lijn. Al sprak ze zich zelf wel tegen toen ze zei dat er stukken over een asbestonderzoek waren gevonden uit 2001… Niet de conclusie overigens dat deze stukken de getuigenis van  zoon van Jonker volledig onderschreven.

Kennelijk was inmiddels bij de gemeente dus niemand meer geïnteresseerd in de feiten. Waarom?